|
|
|
|
| |
Büyük Okyanus'ta, Avustralya' nın kuzeydoğusunda yer alan bir dizi ada İngiliz Uluslar Topluluğu'ndaki en küçük ülkelerden biri olan Kiribati Cumhuriyeti'ni oluşturur. Bu adalar Kiribati (Gilbert) Adaları, Feniks Adaları, Line Adaları ve Okyanus Adası'dır (Banaba).
Çok küçük 33 adadan oluşan Kiribati'nin yayıldığı alanın uzunluğu batıda Banaba Adası'ndan doğuda Line Adaları grubundan bir mercanada olan Christmas Adası'na kadar 4.500 kilometreyi geçer. Adaların çoğu sığ bir gölü çevreleyen uzun ve dar mercan kayalıklarının oluşturduğu halka görünümündeki mercanadalardır. Bazı adalar öyle dardır ki, iki yanı palmiyeli bir yol ile yol kıyısında kurulu bir iki köyden oluşur.
Kiribati halkının çoğunu Pasifik Adaları'nda yaşayan etnik gruplardan biri olan Mikronezyahlar oluşturur. Adalarda Gilbert dili ve İngilizce konuşulur. Çok sade bir yaşam süren adalılar denizcilikteki ustalıklarıyla ünlüdür. Adalardaki başlıca besin kaynağı balıktır; çünkü ada toprakları verimsizdir, hindistancevizi ile ekmekağacı ve muz dışında çok az şey yetiştirilebilir.
Banaba Adası'nda çıkarılan fosfat eskiden dışarı satılırdı; ama adadaki fosfat kaynakları 1979'da tükenmiştir. Başka doğal kaynaklan olmayan Kiribati, Yeni Zelanda, Japonya, Çin, ABD, İngiltere ve Avrupa ülkelerinden yardım alır. Ayrıca SSCB ve Japonya gibi bazı ülkelerle yaptığı anlaşmalarla, para karşılığında balık avlama hakkı verir.
KİRİBATİ'YE İLİŞKİN BİLGİLER
RESMİ ADI: Kiribati Cumhuriyeti.
YÖNETİM BİÇİMİ: Tek meclisli cumhuriyet.
YÜZÖLÇÜMÜ: 811 km2.
NÜFUS (1992): 74.700.
BAŞKENT: Bairiki.
BAŞLICA KENT VE NÜFUSU (1990): Tarava kentsel alanı (25.154).
DOĞAL YAPI: Küçük adalardan, mercanadalardan ve mercan resiflerinden oluşan bir adalar dizisi.
DIŞARIYA SATILAN BAŞLICA ÜRÜNLER: Kurutulmuş hindistancevizi içi, balık ve balık ürünleri.
EĞİTİM: 613 yaşları arasındaki çocuklar için eğitim zorunludur.
Tarih
Adaların büyük çoğunluğu 18. yüzyılda ve 19. yüzyılın başlarında keşfedildi. İngiltere, 1888'den başlayarak adaları yönetti. 20. yüzyıl başlarında Gilbert Adaları ile bu adaların güneydoğusundaki Ellice Adaları tek bir İngiliz sömürgesi sayıldı. Daha sonra sekiz Feniks Adası ile Line Adaları'ndan üçü de sömürgeleştirildi. Bugün Feniks Adaları'ndan ikisi ABD ile İngiltere'nin yönetimindedir.
Gilbert ve Ellice Adaları 1976'ya kadar İngiliz sömürgesi olarak kaldı. 1976'da ikiye ayrılan adalar grubundan Ellice Adaları 1978'de bağımsızlığına kavuşarak Tuvalu adını aldı (bak. Tuvalu).Kiribati ise 1979'da bağımsız bir devlet oldu.
1988'de Kiribati'de kendine yeterliği sağlamaya yönelik beş yıllık bir ekonomik plan uygulamaya kondu. Ekonomisi büyük ölçüde dış yardımlara dayanan ülkenin Ödemeler dengesi açığı rekor düzeye ulaşmıştı. Ayrıca işsizlik de yüksek düzeydeydi. Uygulamaya konan ekonomik plan tarımın geliştirilmesine ve küçük sanayinin teşvikine öncelik veriyordu. 1992'de Asya Kalkınma Bankası, Gilbert Adaları'nın doğusunu kapsayan Kuzey Line Adaları için bir gelişme planı hazırladı. Halkın büyük bölümünün yaşadığı bu bölgede balıkçılık, tarım ve turizmin geliştirilmesi amaçlanıyordu.
Mayıs 1991'de genel seçimler yapıldı. Temmuz 1991'de ise, 12 yıldır başkanlık görevini yürüten Ieremia Tabai görevden ayrıldı. Yerine, başkan yardımcısı Teatao Teannaki geçti.
|
|
|
|
|
|
| |
Bugün 5 ziyaretçi (8 klik) kişi burdaydı! |
|
|
|
|
|
|
|
